Waterstofsulfide: een onderschat gas?!

In ons vorig blog hadden we het over ammoniak en hoe je dit gas kon detecteren. Heb je dit artikel gemist? Lees het dan nu! Klik hier.

Er is al veel geschreven over waterstofsulfide. In dit artikel hebben we het over de gevaren van H2S maar ook over alle do´s en don´ts van de sensoren waar je H2S mee kan detecteren. Net zoals een ammoniak sensor kan ook een H2S- sensor vergiftigen.

Waterstofsulfide komt vrij bij rotting van zwavelhoudende, organische stoffen. H2S heeft de specifieke geur van rotte eieren. Je kan het al ruiken vanaf 0,1 ppm. Maar wist je dat de reukzenuw verlamd raakt vanaf 100 ppm waardoor je het niet meer ruikt?

OPGELET: 800 ppm is dodelijk voor 50% van de mensen bij een blootstelling van 5 minuten! Bij meer dan 1000 ppm H2S en soms al na 1 keer ademhalen valt het ademhalingsapparaat uit met onmiddellijke bewusteloosheid tot gevolg!

H2S is een toxisch gas. De grenswaarde van waterstofsulfide is 1,6 ppm (in België). 

Het advies is om gasdetectie toestellen in alarm te laten gaan vanaf 1,6 ppm H2S.

Bovendien is H2S zwaarder dan lucht. Wil je een besloten ruimte “vrijgeven”, dan moet je op de bodem meten. Laat jouw gasdetectietoestel niet zakken aan een koord maar neem een gepompt gasdetectietoestel met slang zodat je het display van jouw toestel ziet en je op de bodem van de tank/vat/ruimte kan detecteren. De pomp zal het gas aanzuigen.

Detectie van waterstofsulfide met een “specifieke” H2S-sensor

Naast toxisch is waterstofsulfide (H2S) ook brandbaar. In combinatie met lucht is waterstofsulfide explosief. Er wordt zwaveldioxide (SO2) en water gevormd. H2S is veel sneller toxisch dan brandbaar. De LEL (lower explosion limit) van H2S is 4,3 vol%. 1 vol% gas komt overeen met 10.000 ppm. 4,3 vol% is dus 43.000 ppm.

De grenswaarde van H2S is 1,6 ppm. Waterstofsulfide is dus (net zoals koolmonoxide en ammoniak) veel sneller toxisch dan brandbaar.

Wil je H2S detecteren dan neem je meestal een “specifieke” elektrochemische H2S-sensor mee. De meeste H2S sensoren hebben een standaard meetbereik tot 100 ppm (soms 200 ppm). Voor speciale toepassingen bestaan er  H2S sensoren met een hoger meetbereik.

De standaard H2S sensoren zijn dus enkel geschikt voor relatief “lage” concentraties. Je stelt de H2S sensor in om in alarm te gaan vanaf 1,6 ppm. In de praktijk worden H2S sensoren vaak gebruikt om lekken H2S op te sporen. Wist je dat je de sensor dan bewust vergiftigd?  

Wist je dat je de sensor ALTIJD moet controleren met een gekende concentratie H2S bij overschrijden van het meetbereik (of het in overload gaan van de sensor)?

Kruisgevoeligheden van een H2S sensor

Net zoals andere elektrochemische sensoren is ook H2S geen specifieke sensor. De sensor kan reageren op zwaveldioxide (SO2), stikstofoxide (NO) en stikstofdioxide (NO2), waterstof (H2), ethanol, ethyleen, mercaptanen, fosfine (PH3) en chloor (Cl2).

Check altijd de kruisgevoeligheidstabel van jouw toestel en sensor als je meer wilt weten over kruisgevoeligheden!

Lees ook ons artikel over kruisgevoeligheden.

Wist je dat ook andere elektrochemische sensoren kunnen reageren bij aanwezigheid van waterstofsulfide? Zo kunnen volgende sensoren positief (of negatief) kruisgevoelig reageren bij aanwezigheid van H2S gas: ammoniak (NH3), koolmonoxide (CO), chloor (Cl2), zwaveldioxide (SO2), stikstofoxide (NO), fosfine (PH3), chloordioxide, methylmercaptaan, formaldehyde, waterstof (H2) en blauwzuur (HCN).

Een waterstofsulfide lek opsporen met een PID-sensor

Wil je weten of je een toxisch lek kan opsporen met een PID-sensor? Zoek dan eerst de ionisatiepotentiaal (IP) op van het desbetreffende gas. H2S heeft een IP-waarde van 10,45 en is te detecteren met een PID-sensor.

Let wel: de indicatieve correctiefactor van bijvoorbeeld de Minirae 3000 lekzoeker voor waterstofsulfide is 3,3. Dat vind je hier.

Een PID-sensor geeft zelden de exacte concentratie van een gas. PID-sensoren hebben een verschillende gevoeligheid voor verschillende gassen. De correctiefactor is een maat voor deze gevoeligheid. Hoe groter de correctiefactor hoe minder gevoelig de PID-sensor voor het gas. Is de uitlezing van het PID gasdetectietoestel: 100 ppm dan kan je indicatief vermenigvuldigen met een factor van 3,3. Er is dus ca. 3x meer aanwezig dan wat je ziet op jouw display.

Correctiefactoren zijn indicatief, een gemiddelde en bepaald op nieuwe sensoren. In de praktijk kunnen ze afwijken. Gebruik de PID lekzoeker dus enkel om een lek “te zoeken”. Het is geen gasanalyse toestel!

Meer weten over PID? Klik hier!

BEKIJK ZEKER OOK DE VIDEO waarin we meer info geven over detectie van waterstofsulfide met een PID-sensor. En wat er gebeurt als je de verkeerde sensor neemt.