In ons vorig blog hadden we het over de verschillende PID-opties. En welke sensor te gebruiken voor welke applicatie. Heb je deze gemist? Lees het dan nu! Klik hier.
In het blog van deze week hebben we het over hoe verschillend een LEL-sensor reageert op verschillende gassen. Wil je aardgas, waterstof of LPG detecteren, lees dan zeker dit blog.
Wanneer verlaat jij de ruimte?
Er kunnen verschillende brandbare gassen aanwezig zijn in een ruimte of op een locatie. Enkele van de meest gekende gassen zijn methaan (of aardgas), waterstof (H2) of LPG (een mix van propaan en butaan).
Normaal mag er geen brandbaar gas aanwezig zijn. Je wilt 0% LEL detecteren. Maar wat doe je wanneer jouw gasdetectie toestel een bepaald %LEL aangeeft? Is 50% LEL gevaarlijk of blijf je staan? Ben je echt nog 50% LEL verwijderd van het explosiegebied?
In onze trainingen horen we regelmatig dat het pas gevaarlijk wordt wanneer er 100% LEL aanwezig is. Enkel dan kan de boel “exploderen”. Alles onder 100% LEL is volgens velen “veilig”.
Niets is minder waar.
Wist je dat zelfs 10% LEL gevaarlijk kan zijn? Soms kan 10% LEL, al 100% LEL zijn?
Hoe dit kan, lees je verder.
Wat betekent 10% LEL?
Als de LEL-sensor 10% LEL aangeeft kan er veel meer brandbaar gas aanwezig zijn. Een LEL-sensor is niet specifiek. Een uitlezing van 10% LEL kan zelfs al 100% LEL zijn. Misschien heb je al ooit van correctiefactoren gehoord?
Een LEL-sensor neemt de som van alle aanwezige brandbare gassen maar zegt niet WELK gas er aanwezig is. Heb je een gasdetectie toestel dan detecteer je een bepaalde concentratie gas. Van zodra er iets aanwezig is verlaat je normaal de ruimte. Blijven staan heeft weinig zin.
Als je niet anders kan, zoals interventie- of brandweerdiensten, dan is het interessant om de uitlezing te kunnen interpreteren.
Als een LEL-sensor gekalibreerd wordt met methaan dan is de uitlezing van 10% LEL exact. Maar enkel wanneer er methaan aanwezig is. Zijn er andere gassen aanwezig, dan is de waarde relatief.
Zijn er andere brandbare gassen aanwezig dan methaan, dan is die 10% LEL een onderschatting van de werkelijkheid. Heeft een gas een correctiefactor van 3 dan is er in werkelijkheid al 10% LEL x 3 = 30% LEL aanwezig. Propaan (of butaan) hebben over het algemeen correctiefactoren van 2 of 3.
Er is dus meer aanwezig dan dat jouw LEL-sensor aangeeft.
Waterstof heeft meestal een correctiefactor van 1. Wat je ziet, is dus wat er is.
Correctiefactoren
Wil je de waarde op de LEL-sensor juist interpreteren, dan zoek je best naar de juiste lijst met correctiefactoren.
Over het algemeen (en voor jouw eigen veiligheid) volg je deze algemene richtlijn. Geeft de LEL-sensor een alarm of krijg je een waarde van 10% LEL, dan verlaat je de ruimte.
Hou er rekening mee dat de LEL-sensor een vertraging heeft. Ooit gehoord van een T90 of responstijd van 30 seconden? Sta je verder van het gaslek, dan kan de sensor heel snel oplopen. Heb je ook lang genoeg gemeten?
Denk niet, dat het nog “maar” 10% LEL is. Denk eerder, ik detecteer “al” 10% LEL.
Better SAFE than Sorry…
Is de exacte waarde écht belangrijk?
De exacte LEL-waarde is enkel belangrijk als je in een labo staat en de atmosfeer wil “analyseren”. Vanuit het oogpunt van gasdetectie (of detecteren) is er weinig verschil tussen 10% LEL of 20% LEL. Brandbaar gas is brandbaar gas. Als je “iets” detecteert is er iets. Sensoren zijn zelden 100% exact! Ze geven een indicatie van brandbaar gas.
Zeer terecht aandachtspunt dat in sommige gevallen de gemeten waardes “onderschat ‘ worden omdat andere brandbare gassen gemeten worden dan het ijkgas. Ook een aandachtspunt is dat bij het meten in leidingen of tanks de hoeveelheid O² ook belangrijk kan zijn om een juiste meting te verkrijgen. Bij te weinig O² kan de meting foutieve uitslagen geven.