De verschillende eenheden in gasdetectie

Weet jij wat je detecteert?

Vol %, ppm of %LEL?

“Is er dan een verschil?”, horen we vaak.
“En als er een verschil is, waarom moet ik dat weten?”
“Is 1 vol % niet hetzelfde als 1 %LEL?”

Absoluut niet dus! Gassen detecteren is meer dan een waarde aflezen op jouw gasdetectietoestel. Kan jij de waarde op jouw toestel interpreteren?
Op meetfiches staan de eenheden meestal voorgedrukt. Je moet de waarde noteren en die kan je aflezen op jouw toestel.
Maar wat betekent vol %, ppm of %LEL nu echt?

Samenstelling van Lucht

Lucht bestaat uit 20,9 (of 21) vol % zuurstof, 78 vol % stikstof en 1 vol % restgassen.

Maar wat zie jij op de zuurstofsensor van jouw gasdetectietoestel? Als alles goed is zou dat 20,9 vol % moeten zijn! Lucht bestaat namelijk uit 1/5 zuurstof en 4/5 restgassen.

1 Vol% gas komt overeen met 10.000 ppm of parts per million.

Daalt de zuurstofconcentratie van 20,9 vol % naar 20,6 vol % dan is dat een daling van 0,3 vol % of 3000 ppm.

Omdat lucht uit 1/5 zuurstof bestaat zal aanwezigheid van een toxisch gas de zuurstofconcentratie in dezelfde verhouding doen dalen. Is er 0,5 vol % (of 5000 ppm) van een toxisch gas aanwezig dan zal 1/5 daarvan (ongeveer 0,1 vol % of 1000 ppm) de zuurstof doen dalen van 20,9 vol % naar 20,8 vol %.

Is er 5000 ppm koolstofmonoxide aanwezig dan heb je op dat moment een serieus probleem! De grenswaarde van CO is namelijk 25 ppm. (Grenswaarde = de tijd over de gemiddelde maximale aanvaardbare concentratie bij een blootstellingduur tot 8 uur per dag en niet meer dan 40 uur per week.)

Welke sensor & waarom?!

Keuze van de juiste Elektrochemische sensoren  en/of PID-sensor is vereist bij aanwezigheid van toxische gassen. Meestal wordt er pas actie ondernomen als de zuurstofsensor in alarm gaat en dat is onder de 19 (of 19,5) vol % zuurstof, afhankelijk van het ingestelde laag alarm. Dit komt overeen met een daling van ongeveer 2 vol % of 20.000 ppm. Verwacht je dat de zuurstofsensor altijd zal reageren bij aanwezigheid van een toxisch gas dan heb je het mis. Als de zuurstofsensor reageert is het vaak te laat! In dit voorbeeld is een CO-sensor dus absoluut vereist. De CO-sensor zal detecteren op ppm-niveau.

In het artikel van volgende keer kan je meer lezen over het verschil tussen vol % en %LEL. Elk brandbaar gas heeft namelijk andere explosiegrenzen. 1 vol % is totaal iets anders dan 1 %LEL! Krijg je een alarm van 10 %LEL op jouw LEL-sensor dan is dat niet hetzelfde als 10 vol %…