In ons vorig blog hadden we het over alle do’s & dont’s van de X-am 2500/5000 toestellen van Dräger. Heb je dit artikel gemist? Lees het dan nu! Klik hier.
In het artikel van deze week lees je welke gassen er kunnen vrijkomen in een raffinaderij en hoe jij ze kan detecteren. Gebruik jij de juiste toestellen en sensoren?!
Koolwaterstoffen, benzeen, waterstofsulfide (H2S), zwaveldioxide (SO2) en waterstoffluoride (HF) zijn maar enkele gassen die kunnen vrijkomen in een raffinaderij.
MiniRAE 3000 – VOC´s
Koolwaterstoffen & Benzeen
Koolwaterstoffen zijn organische verbindingen van waterstof (H) en koolstof (C). Enkele voorbeelden van koolwaterstoffen zijn methaan, ethaan, propaan, butaan en pentaan.
Een koolwaterstof met een benzeenring is een aromatisch koolwaterstof. Tolueen en benzeen zijn hiervan 2 voorbeelden. Beiden terug te vinden in een raffinaderij.
Maar hoe detecteer je ze nu?
Er bestaat geen “specifiek” gasdetectietoestel dat enkel methaan, pentaan, benzeen of tolueen detecteert.
Wel bestaat er een “breedband” sensor die de som neemt van koolwaterstoffen. Een PID-sensor detecteert onder andere VOC´s (vluchtige organische componenten) of koolwaterstoffen. Elk koolwaterstof heeft een ionisatiepotentiaal of IP-waarde. Is deze IP-waarde kleiner dan de PID-lamp in het toestel, dan wordt het koolwaterstof gedetecteerd. Er zijn 3 lampen met een verschillende energiesterkte: 9,8 – 10,6 of 11,7 eV. Hoe groter de energie, hoe meer gassen je kan detecteren.
Wil je bepaalde koolwaterstoffen zoals benzeen “specifieker” detecteren en de andere gassen (met grotere IP-waarde) uitsluiten, dan neem je best een 9,8eV lamp.
| Koolwaterstof | IP-waarde (eV) |
| methaan | 12,61 |
| ethaan | 11,52 |
| propaan | 10,95 |
| butaan | 10,53 |
| pentaan | 10,35 |
| benzeen | 9,25 |
| tolueen | 8,82 |
De 2 lampen die het meest gebruikt worden in een raffinaderij zijn de 9,8 en 10,6eV lamp. Label jouw toestellen zodat duidelijk is met welke lamp je het veld in gaat! Neem je de verkeerde lamp (9,8eV) dan geeft het toestel mogelijk 0 ppm aan terwijl het gas enkel gedetecteerd kan worden door een 10,6eV lamp.
BW Clip H2S – wegwerptoestel
Wil je “specifieker” weten welk gas aanwezig is, dan kan je aanvullend meetbuisjes gebruiken. Let wel: meetbuisjes kunnen kruisgevoelig reageren op andere gassen. Lees zeker de bijsluiter! Meer weten over meetbuisjes. Lees het dan nu! Klik hier.
Waterstofsulfide
Eén van de meest voorkomende, toxische gassen is waterstofsulfide of H2S. De grenswaarde van H2S daalt vanaf 1 januari 2022 naar 1,64 ppm in plaats van 5 ppm.
Kan jouw gasdetectietoestel aangepast worden naar deze nieuwe alarmwaarden? Om een alarmwaarde van 1,6 ppm te kunnen instellen heb je een toestel nodig met een resolutie van 0,1 ppm.
In een raffinaderij kan er waterstofsulfide vrijkomen. Om dit op tijd vast te stellen neem je een persoonlijke H2S-monitor mee.
Er bestaan aan-uit modellen of wegwerptoestellen. De wegwerptoestellen kunnen NIET uitgezet worden en stoppen meestal na 2 of 3 jaar met werken. Dit wordt softwarematig zo ingesteld. Bij een aan-uit model kan je de batterij en sensor vervangen.
Tijdens onze trainingen merken we dat persoonlijke H2S -toestellen regelmatig gebruikt worden om (grote) lekken H2S op te sporen. Wist je dat de sensor defect gaat als je de sensor blootstelt aan een grotere concentratie dan het meetbereik van 100 ppm?
BW SOLO H2S – aan-uit toestel
Als de sensor in overload gaat, bump het toestel dan zeker vóór je opnieuw het veld ingaat. Bumpen is checken met een gekende concentratie waterstofsulfide om er zeker van te zijn dat de sensor nog goed werkt.
Wil je (grote) lekken waterstofsulfide opsporen gebruik dan een H2S-sensor met een hoger meetbereik, tot 1000 ppm. Neem contact met ons op, voor een gratis demotoestel!
Wist je dat veel H2S-sensoren kruisgevoelig reageren op aanwezigheid van zwaveldioxide of SO2? Ook dit gas komt regelmatig voor in een raffinaderij.
Zwaveldioxide & Waterstoffluoride
Kan er zwaveldioxide (SO2 ) of waterstoffluoride (HF) vrijkomen dan adviseren we ook daar persoonlijke of gepompte gasdetectie toestellen te gebruiken.
Check de kruisgevoeligheidstabellen van beide sensoren voor je de meting start. Zo is waterstoffluoride enorm kruisgevoelig. De sensor reageert onder andere op zwaveldioxide en waterstofsulfide. Beide gassen komen ook voor in een raffinaderij.
Kalibratiegas: methaan vs pentaan
Naast methaan zijn er veel “zwaardere” koolwaterstoffen aanwezig op een raffinaderij.
LEL-sensoren worden meestal gekalibreerd met methaan. Is er een ander gas dan methaan aanwezig dan geeft de LEL-sensor een lagere uitlezing dan wat er werkelijk aanwezig is. Het toestel gaat dan “te laat” in alarm. Een alarm van 20% LEL kan in werkelijkheid al 100% LEL zijn!
Daarom worden katalytische LEL-sensoren meer en meer gekalibreerd (of ingesteld) op pentaan. Op die manier maak je het toestel gevoeliger voor zwaardere koolwaterstoffen.
Let wel: omdat de katalysator in een katalytische LEL-sensor (nodig voor detectie van methaan), kan vergiftigen moet je jezelf ervan verzekeren dat de LEL-sensor reageert op methaan! Bump de LEL-sensor regelmatig met methaan, ook al kalibreer je zesmaandelijks met pentaan.
Radius – Zonebewaker
Zonebewakers
Heb je een shutdown of wil je een grotere zone bewaken? Dan kan je robuuste zonebewakers inzetten. Je kan de toestellen uitrusten met verschillende sensoren zoals O2, een LEL sensor voor detectie van brandbare gassen, H2S, SO2 en een PID-sensor voor detectie van koolwaterstoffen.
De toestellen hebben een langere autonomie van soms zelfs enkele weken. Ze zijn uitgerust met een duidelijk hoorbaar en opvallend visueel alarm.
Op 9 december 2021 organiseren we een Gasdetectie Bootcamp in Zeebrugge. Ben jij al ingeschreven?
Deze training is speciaal ontwikkeld voor wie in contact komt met gevaarlijke gassen en wie praktisch wil leren werken met gasdetectie toestellen! Ook leer je welke sensoren wel of niet geschikt zijn voor jouw applicatie. Alle do´s & don´ts van bumpen komen aan bod.
